Dna moczanowa

Dna moczanowa, inaczej artretyzm, skaza moczanowa, podagra, dawniej pedogra, gdy obejmuje duże palce u stóp to choroba charakteryzująca się zwykle nawracającymi epizodami ostrego zapalenia stawów – zaczerwienionego, tkliwego, gorącego obrzęku stawu. Najczęściej obejmuje staw śródstopno-paliczkowy mieszczący się u podstawy dużego palca stopy. Może również występować jako guzki dnawe, kamienie nerkowe czy nefropatia moczanowa. Przyczyną dny jest podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Kwas ten krystalizuje się, a jego kryształki odkładają się w stawach, ścięgnach, a także otaczającej je tkance.

Dna może mieć różne objawy, zwykle jednak są to nawracające ataki ostrego zapalenia stawów (zaczerwienienie, tkliwość, miejscowa gorączka i obrzęk w obrębie stawu). Najczęściej chorobą dotknięty jest staw śródstopno-paliczkowy u podstawy dużego palca – dzieje się tak w połowie przypadków. Często dotknięte są również inne stawy, takie jak staw skokowy, kolanowy, stawy nadgarstka i palców. Ból stawów zwykle trwa od dwóch do czterech dni i pojawia się w nocy na skutek występującego wtedy obniżenia ciepłoty ciała, najsilniejszy jest po przebudzeniu, „rozchodzony” w ciągu dnia nieco spada, ale i tak pozostaje bardzo dokuczliwy, szczególnie po zdjęciu obuwia. Innymi objawami, które sporadycznie towarzyszą bolesności stawów, są zmęczenie oraz wysoka gorączka.

Przyczyną dny jest zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi – hiperurykemia. Pojawia się ona z różnych powodów, takich jak dieta, predyspozycje genetyczne lub zmniejszone wydalanie moczanu, soli kwasu moczowego. Głównym powodem hiperurykemii jest zmniejszone wydalanie moczanu przez nerki.

Dna często występuje w połączeniu z innymi problemami zdrowotnymi. Zespół metaboliczny, będący połączeniem otyłości brzusznej, nadciśnienia, insulinooporności oraz nieprawidłowego stężenia lipidów występuje w niemal 75% przypadków dny. Do innych chorób, przy których dna wywołuje komplikacje, należą: czerwienica, zatrucie ołowiem, niewydolność nerek, niedokrwistość hemolityczna, łuszczyca oraz przeszczep narządów. Wskaźnik masy ciała równy lub przekraczający 35 trzykrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia dny u mężczyzn.