Chirurgia zeza (również: chirurgia mięśnia zewnątrzgałkowego, chirurgia mięśnia oka lub chirurgia wyrównywania oka) – chirurgia mięśni zewnątrzgałkowych, mająca na celu korekcję zeza, czyli niewspółosiowości oczu.
Najwcześniejsza udana interwencja chirurgiczna dotycząca korekcji zeza została przeprowadzona 26 października 1839 przez Johanna Friedricha Dieffenbacha na 7-letnim dziecku z zezem esotropowym; kilka wcześniejszych prób podjął w 1818 William Gibson z Baltimore, chirurg ogólny i profesor Uniwersytetu Marylandu.
Koncepcja leczenia zeza poprzez nacięcie niektórych włókien mięśnia zewnątrzgałkowego została opublikowana w amerykańskich czasopismach w 1837 przez nowojorskiego okulistę Johna Scuddera.
Chirurg okulista – To lekarz który wykonuje operacje zeza. Operacje zeza polegają na osłabieniu bądź wzmocnieniu odpowiednich mięśni zewnątrzgałkowych – mięśni poruszających gałką oczną.