Neuralgia, inaczej newralgia lub nerwoból to termin z zakresu medycyny, związany z uszkodzeniem nerwu obwodowego przenoszącego bodźce zmysłowe do mózgu. Ma charakter ostry, rwący, szarpiący, promieniuje w obszarze unerwienia określonego nerwu lub jego gałęzi. Ból pojawia się w obszarze unerwienia nerwu, który oznacza część ciała, z której pochodzi dany sygnał nerwowy. Często ma charakter napadowy – tzn. między okresami bólu trwającymi sekundy, minuty lub godziny, występują okresy zupełnie bezbólowe lub o znacznie złagodzonych dolegliwościach. W wielu wypadkach obraz chorobowy wykazuje podobieństwo do neuropatii, a istniejące techniki obrazowania w wielu wypadkach nie pozwalają na postawienie właściwej diagnozy.
Podstawowe typy neuralgii to:
neuralgia trójdzielna (neuralgia nerwu trójdzielnego) – najczęstsza postać neuralgii, nerwoból wynikły z uszkodzenia jednego z nerwów czaszkowych, odpowiedzialnego za czucie w różnych rejonach twarzy.
neuralgia językowo-gardłowa – powodowana podrażnieniem tzw. dziewiątego nerwu czaszkowego, czyli nerwu językowo-gardłowego.
neuralgia popółpaścowa – nerwobóle w przebiegu półpaśca (choroby zakaźnej wywoływanej przez wirus ospy wietrznej i półpaśca).
neuralgia międzyżebrowa – wynikła z uszkodzenia nerwów międzyżebrowych wskutek guzkowatego zapalenia tętnic lub reumatoidalnego zapalenie stawów.
amiotroficzną neuralgia splotu ramiennego – dotycząca nerwów obręczy barkowej i ramienia z nerwobólem promieniującym do dalszej części kończyn.
Nerwoból cechują:
ataki kłującego, rozdzierającego, palącego, mrowiącego lub piekącego bólu, zazwyczaj obejmujące skórę;
brak widocznych oznak uszkodzeń tkanki;
symptomy pojawiające się zwykle krótko po właściwym uszkodzeniu;
bolesność występująca w obszarach zmienionej percepcji czucia;
bolesność powodowana przez bodźce, które normalnie jej nie wywołują (np. podmuch wiatru i mycie zębów przy neuralgii nerwu trójdzielnego czy wzięcie głębokiego oddechu przy neuralgii międzyżebrowej);
ból nasilający się przy powtarzanej stymulacji bólowej;
ból utrzymujący się po zaprzestaniu stymulacji bólowej.
Nerwobólowi w obszarze unerwionym przez uszkodzony nerw mogą towarzyszyć:
zaburzenia czucia – niedoczulica (hipestezja) lub przeczulica;
parestezje – uczucie mrowienia lub drętwienia;
osłabienie sił mięśniowych – może prowadzić do niedowładów.