Kac to złe samopoczucie występujące kilka godzin po spożyciu nadmiernej ilości napojów alkoholowych. Etanol zawarty w napojach alkoholowych odpowiada za stan tzw. upojenia alkoholowego. Jego picie zmienia jednak metabolizm organizmu, gdyż jest on wydalany praktycznie w całości w postaci zmienionej. Najczęstszymi dolegliwościami towarzyszącymi kacowi są ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, uczucie rozbicia, apatia, problemy z koncentracją, bezsenność, osłabienie, brak łaknienia lub nadmierny apetyt, dreszcze, potliwość, zaburzenie funkcji motorycznych (drgawki, zaburzenia równowagi), chandra i rozdrażnienie. U wielu osób cierpiących na kaca występuje wstręt przed wypiciem lub wąchaniem alkoholu.
Jako przyczyny kaca wymieniane są hipoglikemia, odwodnienie, zatrucie organizmu aldehydem octowym, niedobór glutaminy i witaminy B12.
Przyczyny kaca:
Wskazanie jednoznacznego winowajcy objawów „kaca” nie jest proste i ta kwestia nie została ostatecznie rozstrzygnięta. Jedną z koncepcji jest reaktywność aldehydu octowego, może ona być jednak kwestionowana ze względu na brak objawów kaca u osób spożywających napoje energetyzujące. Z drugiej strony, blokada enzymu usuwającego aldehyd gwałtownie zwiększa objawy kaca. Inna teoria mówi, że objawy spowodowane są odwodnieniem mózgu (mózg jest jednym z narządów, które zawierają procentowo najwięcej wody).
Mechanizm odwodnienia organizmu polega na zdolności etanolu do inhibicji działania antydiuretycznego hormonu wazopresyny, a tym samym zwiększeniu wydalania wody z organizmu wraz z moczem.
Możliwe, że za kaca odpowiadają również minimalne ilości metanolu w alkoholu, czego dowodem może być zmniejszenie się objawów po wypiciu drobnej ilości etanolu wiele godzin „po”. Również zawartość innych związków takich, jak wyższe alkohole (propanole, glikole), aceton, taniny, powstające w wyniku fermentacji napojów alkoholowych powoduje powstawanie kaca. Z tego względu najłagodniejsze dla organizmu są napoje na bazie alkoholu rektyfikowanego (wódki czyste), w przeciwieństwie do piwa, wina, wódek gatunkowych (whisky, gin, rum, brandy).
Kac może być spowodowany też zmniejszeniem potencjału antyoksydacyjnego. Dowodem może być zmniejszenie objawów po podaniu związków typu NAC lub białek kurzych (tzw. teoria Pliniusza).
Sposoby na pozbycie się dolegliwości kaca:
Jako sposoby na złagodzenie skutków kaca poleca się np. wypicie szklanki soku pomidorowego, 1-2 łyżki miodu, wody, filiżanki słodzonej herbaty z cytryną, filiżanki kawy, wzięcie prysznica z gorącą i zimną wodą na przemian, ponowne spożycie napoju alkoholowego w symbolicznej ilości. W szczególności metabolizm alkoholu powoduje odwodnienie i wypłukiwanie witamin i minerałów z organizmu. Dlatego aby pozbyć się kaca, należy przede wszystkim dostarczyć organizmowi płynów. Dostępne są także lekarstwa ograniczające przenikanie alkoholu do krwi.