Drgawki, konwulsje to mimowolne skurcze mięśni, które występują w niektórych chorobach takich jak: padaczka, tężec czy też cukrzyca. Występują także przy wysokiej gorączce powyżej 40 °C.
Napady drgawkowe
Napady drgawkowe są wieloprzyczynowym zespołem chorobowym. Polegają na występowaniu napadów będących wynikiem powstania w mózgu ognisk neuronów o nieprawidłowej budowie lub zaburzonym przewodnictwie.
Początek napadu jest zwykle nagły i wywołany zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego. W czasie konwulsji chory jest zazwyczaj nieprzytomny, czasami występują przerwy w oddychaniu, zdarzają się wymioty. Chociaż obecność drgawek wygląda groźnie, to samoistne drgawki stosunkowo rzadko zagrażają życiu. Poważne ryzyko wiąże się z możliwością powstania niedrożności dróg oddechowych i doznania przez chorego urazu podczas napadu. Czas trwania drgawek może być różny – zazwyczaj nie przekracza 5 minut.
Istnieje wiele przyczyn drgawek. Należy pamiętać, że czasami przyczyna może nie być uchwytna. W tej sytuacji nie należy tracić czasu na rozważanie etiologii drgawek.
Najczęstsze przyczyny drgawek:
Przewlekłe schorzenia neurologiczne np. padaczka.
Wysoka gorączka (zwłaszcza u małych dzieci).
Zatrucia (włączając w to alkohol).
Zaburzenia metaboliczne (np. hipoglikemia, zaburzenia elektrolitowe).
Urazy czaszkowo-mózgowe.
Niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego.
Guzy mózgu.
Powikłania ciąży (np. rzucawka).
Bezpośrednio po wystąpieniu drgawek chory może być nieprzytomny, gdy odzyska przytomność jest zwykle wyczerpany i zapada w sen.
Do zadań ratownika należy:
Ocena miejsca zdarzenia pod względem bezpieczeństwa.
Usunięcie przedmiotów, które mogą spowodować uraz u chorego (ochrona pacjenta przed samouszkodzeniem).
Zabezpieczenie podstawowych funkcji życiowych i tlenoterapia.
Przeprowadzenie wywiadu, jeśli to możliwe.
Stałe utrzymywanie drożności dróg oddechowych.
W czasie trwania napadu, należy ochraniać głowę pacjenta przed urazami, w razie wymiotów odwrócić pacjenta na bok (lub w miarę możliwości odessać treść z jamy ustnej). Przeciwwskazane jest wkładania jakichkolwiek przedmiotów do jamy ustnej (poza służącymi do utrzymania drożności dróg oddechowych np. rurka ustno-gardłowa). Chory podczas napadu może oddawać mocz i stolec.